Ngài Alahán Thích Thông Lạc giảng dạy:
“Hãy dẫn tâm vào đạo, chứ đừng dẫn đạo vào tâm.”
Thầy Thông Lạc dạy tu sinh, thiền nghĩa là hãy dẫn dắt tâm nương theo hơi thở vào tâm bất động, thanh thản, an lạc và vô sự. Tâm không còn khổ đau. Đạo đây là đường hành pháp chơn chánh.
Hãy dẫn tâm vào đạo, chứ đừng dẫn đạo vào tâm, nghĩa là gì vậy?
Nếu hiểu nghĩa theo từ ngữ thì đạo là đường. Có đường xấu, đường tốt. Đạo là tôn giáo. Có tôn giáo hay, có tôn giáo dở. Nếu hiểu theo nghĩa từ ngữ học đường thì sẽ bị trật đường rầy đấy.
Trước khi giải nghĩa rõ ràng câu trên thì ta cần phải biết nguyên lý. Nguyên lý tu theo pháp Phật là tu hành trong thiện pháp, tức là mọi hành động qua thân, miệng, ý không làm khổ mình, không làm khổ người, không làm khổ chúng sanh. Tức đạo đức nhân bản – nhân quả. Nếu hiểu được như vậy thì ta hiểu câu trên như sau:
Hãy dẫn tâm vào đạo có nghĩa là luôn luôn dùng câu thiện pháp tác ý nhắc nhở tâm, là tâm sẽ giúp ta, khi cần thì ta sẽ hành xử trong thiện pháp. Ví dụ, tác ý: “Chuyện lớn hóa nhỏ, chuyện nhỏ hóa không.” Khi tâm nhớ quen rồi, lúc đụng chuyện khiến ta bực mình nổi nóng, lúc bấy giờ ta hành xử rất đẹp và lòng ta an vui, không còn nóng nảy, lỗ mãng nữa.
Chứ đừng dẫn đạo vào tâm có nghĩa là đừng để tâm khởi niệm làm ác pháp. Ví dụ, thấy người kia gai mắt, bực mình, ta khởi niệm muốn tấn công họ cho bõ ghét. Bây giờ, ta tác ý: “Chuyện lớn hóa nhỏ, chuyện nhỏ hóa không.” Thì ta nguôi cơn giận ngay và không muốn sinh sự.
Câu trên được giải nghĩa rõ ràng rằng: Luôn luôn dùng như lý tác ý giúp tâm ly dục, ly ác pháp, tăng trưởng thiện pháp. Nên nhớ, pháp Phật là pháp tu hành, cho nên lấy thành quả của tu hành mà giải nghĩa thì không bao giờ sai.
Chẳng hạn, khi đưa con đến trường, mẹ dặn con rằng:
“Hãy nhịn, đừng đánh lộn nghe con!”
Con nghe lời mẹ, tự nhắc nhở tâm: “Phải nhường nhịn bạn, không được đánh lộn.”
Đến lúc có bé khác đến gây sự, cháu liền tránh đi chỗ khác hoặc thưa với cô giáo.
Rõ ràng, khi nhắc nhở thiện pháp thì hành xử đẹp và bình yên. Nếu bé sinh ác tâm: “Đập chết nó đi!”, thế là bé nhào tới đánh liền. Rõ ràng phải không? Hãy dẫn tâm vào đạo chứ đừng dẫn đạo vào tâm.
Đặc tính của phụ nữ là thường hay ghen, nên thường xuyên tác lý nhắc tâm: “Hãy thương yêu và tha thứ.” Bảo đảm trong nhà an vui, hạnh phúc.
Thầy Thanh Thiện diễn giảng rõ ràng hơn cho giới bình dân, ai đọc cũng hiểu được:
- Khi thầy Thông Lạc dạy cho tu sinh, Ngài bảo rằng:
“Hãy dẫn tâm vào đạo chứ đừng dẫn đạo vào tâm!”
Tất cả các tu sinh đều ngớ ngẩn, ngơ ngác. Bởi vì tất cả tu sinh đều cho rằng dẫn đạo vào tâm thì mới đúng. Ta theo đạo nào, thì tâm ta theo đạo đó kia mà!
Ở đây, thầy Thông Lạc dạy rằng “hãy dẫn tâm vào đạo” có nghĩa là đưa tâm theo con đường chân chánh. Khi ta định niệm hơi thở, ta dẫn tâm nhẹ nhàng theo hơi thở vào thiện pháp, không cho tâm có niệm khởi ác pháp.
Thầy Thanh Thiện triển khai như vậy, mọi người hiểu được rồi phải không?
- Thực ra, thầy Thông Lạc triệt để triển khai lời Phật dạy về pháp như lý tác ý đấy! Bởi vì Ngài cho biết rằng:
Tâm không thể nào sửa sai được, do từ tâm đã quen sống trong ác pháp, trong tham dục từ mới khai sinh cho đến khi ta hiểu được Tứ Diệu Đế, thì ta vẫn còn sống trong tham dục. - Tu tâm nghĩa là gì?
Chính là ta tu tập để tâm từ từ quen với thiện pháp và dần dần xa ác pháp. Khi tâm ta quen được thiện pháp, chính là ta đã làm chủ được tâm, tức là ta điều khiển được tâm theo ý muốn.
Muốn điều khiển được tâm, không có phương pháp nào hay hơn Phật dạy. Đó là dùng pháp như lý tác ý, nhắc nhở tâm thường xuyên nghe quen thiện pháp. Khi tâm nghe quen thiện pháp, thì tâm sẽ dần dần từ giã ác pháp và từ từ về sống với thiện pháp nhé!
- Nhờ chứng đạt chân lý, thầy Thanh Thiện khuyên quý tăng ni, Phật tử rằng:
Muốn sống trong trạng thái bình an, muốn gia đình được hạnh phúc, muốn cộng đồng xã hội thân thương, hòa đồng như nước với sữa, thì hãy thường xuyên thao dợt pháp như lý tác ý.
Pháp như lý tác ý Phật dạy và thầy Thông Lạc triển khai, đó chính là pháp dẫn tâm vào đạo đấy ạ! Tuyệt vời chưa?
Tuyệt vời hơn nữa cho những ai nóng tính, lỗ mãng, giận hờn, cộc cằn… thì hãy thao dợt pháp như lý tác ý. Đây là liều thuốc tuyệt vời, nhẹ nhàng trị hết bệnh nóng nảy, giận hờn đấy ạ. Và vô tình trị luôn hết bệnh nóng đầu, nhức đầu đấy!
GHI CHÚ:
Hành giả cần phải ghi nhớ: Tâm ta như con nít. Ta dạy sao, tâm làm y như vậy. Nhưng vì tâm là con nít cho nên tập từ từ cho tâm quen với thiện pháp, thì hành giả tu dễ dàng tiến đến đạt được chứng quả và không bị cản trở nhé.
